Veldkeuring zaaizaden
Het areaal te keuren zaaizaden was in vergelijking met 2018 gestegen met 2037 ha naar totaal 22.278 ha. Het grootste deel van de stijging kwam voor rekening van de grassen (Engels raaigras) vooral als gevolg van vernieuwing grasland. Ook het areaal koolzaad steeg met 17% met 151 ha (totaal 873 ha). Een deel van het areaal wordt gekeurd door erkende keurmeesters van erkende bedrijven, namelijk 16.569 ha (74%). De NAK voert op deze keuring controlekeuringen uit (gemiddeld 5% van het aantal percelen).
De resultaten van de veldkeuring waren vergelijkbaar met vorige jaren. De kwaliteit van het geoogste zaaizaad is over het algemeen goed. Het groeiseizoen was weer droog en warm en de oogst gemiddeld vroeg. De opbrengsten waren gemiddeld. De wintergewassen waren hoger dan in 2018. Van wintertarwe was de geschatte netto (geschoond) zaaizaad opbrengst 9.500 kg per ha, dit was 8.250 kg in 2018.
Het natte najaar zorgde voor minder afzet en inzaai van wintertarwe.
De certificering was op 31 december 2.500 ton lager.
Derogaties verlaging kiemkracht
In een aantal landen zorgden de droogte en natte oogstomstandigheden voor voorzieningsproblemen van zaaizaad. Voor vezelvlas werden derogaties verleend voor verlaging van de kiemkracht naar 85% (norm is 92%) voor 6.400 ton voor België en Frankrijk. Nederlandse bedrijven kunnen ook op deze derogatie leveren.
Wijzigingsvoorstellen
Er werden twee wijzigingsvoorstellen ingediend. Eén betrof het introduceren van een norm voor koolzaadachtige planten, die een gevaar voor kruisbestuiving kunnen vormen, in de belending van koolzaadpercelen. Er komen steeds meer van deze planten voor in akkerranden, wegbermen etc. waardoor normstelling nodig is. Dit wordt in 2020 nader uitgewerkt.
Het ander voorstel betrof het verruimen van de norm voor de aanwezigheid van Wilde haver in de veldkeuring van Japanse haver en mogelijkheid tot opzuiveren en splitsen. Nederland heeft voor Wilde haver een aparte status binnen de EU om strengere eisen te stellen (extra garantie 3 kg onderzoek of verklaring vrij van in de veldkeuring). Verder geldt een bestrijdingsplicht op basis van een teeltvoorschrift van de overheid. Het voorstel is in eerste termijn besproken in de vaste commissie voor zaaizaden en in begin 2020 wordt definitief een besluit hierover genomen. De NAK heeft geadviseerd het huidige stringente beleid te handhaven.
Nieuwe Plantgezondheidsverordening 2016/2031
Op 14 december 2019 is de Plantgezondheidsverordening van kracht geworden. De gevolgen voor zaaizaden van landbouwgewassen en pootaardappelen zijn beperkt gebleven.
Voor zaaizaden is een aantal soorten (vlas, koolzaad, gele mosterd, luzerne, raapzaad, stoppelknollen, soja en zonnebloem) plantenpaspoortplichtig. Dit heeft te maken met de opname van een aantal ziekten en plagen in de Plantgezondheidsverordening als RNQP (Regulated non quarantine pest). De eisen en normen stonden al in de verkeersrichtlijnen, deze zijn niet veranderd.
Wel is een fytosanitair certificaat (FC) bij import in de EU met ingang van 14 december 2019 verplicht voor alle zaaizaden, ook voor partijen “Nog niet definitief gecertificeerd” met een grijs label.
De lay-out van het plantenpaspoort is gestandaardiseerd en gewijzigd. Voor teeltmateriaal van landbouwgewassen is het plantenpaspoort verplicht gecombineerd met het certificeringsetiket (NAK-certificaat). Voor pootaardappelen is dit nieuwe format voor de oogst van 2019 al ingevoerd. Voor de zaaizaden met een plantenpaspoort wordt het nieuwe format ingevoerd met ingang van 2020.
De procedure van de keuring en certificering zijn niet gewijzigd. In de Plantgezondheidsverordening is namelijk opgenomen, dat de verkeersrichtlijnen leidend blijven voor wat betreft het verkeer en certificering. Zo blijft het transport van nog niet definitief gecertificeerde partijen en verkeer van kwekerszaadpartijen ongewijzigd mogelijk zonder plantenpaspoort
Verlaging/afkeuring (pre)basiszaad in %
| Areaal in ha 2019 |
2019 | 2018 | 2017 | |
|---|---|---|---|---|
| Granen | 371,92 | 22,5 | 10,8 | 5,4 |
| Peulvruchten | 156,47 | 2,9 | 0,0 | 0,0 |
| Fijne zaden | 694,11 | 12,52 | 6,43 | 0,7 |
| Totaal | 1222,5 | 13,21 | 7,6 | 2,8 |