Informatiemanagement
De afgelopen jaren is de communicatie tussen de NAK en de sector (handel, telers) steeds digitaler geworden. En vanuit de sector komen wensen voor aanvullende mogelijkheden, bijvoorbeeld apps voor het bestellen van certificaten. Dat noodzaakt de NAK tot het up-to-date brengen én houden van haar IT-infrastructuur. Zonder serviceverlies voor de sector vindt een totale verbouwing van de IT-infrastructuur van de NAK plaats.
Om in de toekomst naadloos te kunnen communiceren met datasystemen van de overheid en handel en met de gangbare bedrijfsmanagementsystemen van individuele telers, is het gebruik van universele uitwisselingsstandaarden essentieel.
Het digitale NAK-Loket wordt continu verbeterd, zodat stabiele toegang is verzekerd en klantgegevens veilig zijn bij de NAK.
Waar voorheen werd gewerkt met aparte software voor de zaaizaadsector kan deze sector door de keuze voor generieke oplossingen meeprofiteren van de ontwikkelingen ten behoeve van de veel grotere pootgoedsector. Hierdoor kan kostenefficiënter gewerkt worden.
In het verslagjaar zijn in het verlengde van deze IT-verbeteringsslagen nieuwe tablets in gebruik genomen door de NAK-keurmeesters. In de komende jaren worden alle applicaties die de keurmeesters gebruiken geschikt gemaakt voor gebruik op deze nieuwe tablet.
Kenniscentrum NAK
Investeren in kennisopbouw en een big data benadering
Het is de ambitie van de NAK om continu te investeren in de ontwikkeling van kennis die ten dienste staat van kwaliteit. Zowel kennis voor het verbeteren van de keuring, als kennis die de sector zelf kan gebruiken voor het verbeteren van kwaliteit.
Erwinia
De afgelopen vier jaar heeft de NAK een Erwinia-toets uitgevoerd op de handelsklasse S. Dit onderzoek heeft veel inzicht opgeleverd. Meest in het oog springend hierbij is de opkomst van de Pectobacterium carotovora brasiliense en de sterke rasafhankelijkheid van Erwinia-latentie in de toets- en in veldsymptomen.
Big data
Tijdens deze vier jaar zijn ook bij de keuring veel gegevens verzameld, die gekoppeld kunnen worden met andere gegevens. Op basis van analyse van die gecombineerde gegevens over langere perioden kan de NAK meer te weten komen over het gedrag van de ziekte Erwinia.
Voor zo’n analyse zijn krachtige computerprogramma’s nodig. De NAK beschikt hier inmiddels over en werkt hierin samen met de lector aardappelketen van de CAH Dronten. De NAK hoopt met deze big data aanpak de keuring in de toekomst meer risicogericht te kunnen maken, de sector van meer gerichte keuringsinformatie te voorzien en hiermee bij te dragen aan de kennisontwikkeling voor de aardappelteelt.
Meloïdogyne chitwoodi
De afgelopen jaren is veel te doen geweest over de gevolgen van Meloïdogyne chitwoodi en Meloïdogyne fallax vondsten. Vanuit de sector is bij de NVWA aangedrongen op herziening van het cirkelbeleid. De NAK wil de voortgang in de beleidsontwikkeling van de NVWA graag ondersteunen door het uitvoeren van flankerend onderzoek. Onderzocht wordt of grondonderzoek op Meloïdogyne chitwoodi voorafgaand aan de teelt, van voldoende voorspellende waarde is voor de aanwezigheid van Meloïdogyne chitwoodi in de knol. Dit onderzoeksproject werd in het verslagjaar gestart.
‘ZBO-discussie’ en EU-beleid
Inspelen op externe factoren
De overheid heeft zich voorgenomen de publieke borging van de fytosanitaire taken van de plantaardige keuringsdiensten opnieuw vorm te geven. In overleg met de keuringsdiensten en de sector wordt een werkbaar en gedragen model voor de fytosanitaire taken van de keuringsdiensten vormgegeven. Hierbij wordt rekening worden gehouden met de motie Geurts/Schouw en de verwachte nieuwe EU-controleverordening waarin het toezicht op onder andere het fytosanitaire domein wordt geregeld.
Vanuit Brussel is nu definitief duidelijk geworden dat de huidige door de lidstaten grotendeels zelf in te vullen verkeersrichtlijnen, EU-regels en normen voor het op de markt brengen van teeltmateriaal, niet worden vervangen door een nieuwe, voor alle lidstaten dwingende, teeltverordening. De huidige verkeersrichtlijnen blijven dus voorlopig ongewijzigd van kracht.
Ter vervanging van de huidige Fyto-richtlijn, de regels voor plantgezondheid, is een nieuwe verordening in de maak. Voor het toezicht op die striktere Fyto-verordening wordt aangehaakt bij de voor de dierlijke productie geldende zogenaamde controleverordening. Deze controleverordening geldt echter niet voor het toezicht op de huidige verkeersrichtlijnen, waardoor twee verschillende toezichtstelsels blijven bestaan. Welke invloed dit op de keuring gaat hebben is nog niet duidelijk en is ook afhankelijk van onder welk regiem bepaalde ziekteverwekkers gaan vallen. Daarmee is de situatie rond de Europese verordeningen sterk afwijkend van de plannen die enkele jaren geleden werden gepresenteerd. De nieuwe Fyto-verordening wordt in 2016 verwacht. De NAK wacht af welke consequenties de nieuwe Fyto-verordening heeft voor de keuring van de NAK; bijvoorbeeld wanneer organismen verhuizen van de verkeersrichtlijn naar de Fyto-verordening of andersom.
Strategische hoofdlijnen
In de komende jaren zal de NAK de eerder vastgestelde strategische hoofdlijnen verder vormgeven. Deze hoofdlijnen zijn: risicogericht keuren, digitaal werken en op het laboratorium de combi-toets.